Znalazłam dziś informację o tym, że trwają prace nad Ustawą o niektórych zawodach medycznych. Ustawą, która ma usankcjonować aż 17 nowych zawodów medycznych! Nie jestem naiwna – wiedziałam, że nie znajdę tam zawodu kosmetologa. Uważam jednak, że mimo wszystko warto o tej sprawie napisać ze względu na jej zaskakujące tło. Zobacz, do czego się dokopałam!
O co chodzi z projektem ustawy o niektórych zawodach medycznych?
Wszystko zaczęło się od tego, że natrafiłam na wywiad z poseł Barbarą Dziuk (to ważna informacja – zapamiętaj!) opublikowany w Rynku Zdrowia (klik), który jest właśnie na temat projektu ustawy o niektórych zawodach medycznych. Wywiad jest z 18 maja, więc całkiem świeży. Jest mowa m.in. o tym, że prace nad projektem dobiegają końca i że wkrótce trafi on pod obrady sejmu.
Zanim przejdę dalej, myślę, że warto zacytować kilka wypowiedzi pani poseł:
Pierwsze prace nad przygotowaniem projektu ruszyły w 2019 roku. Potrzebę wdrożenia takiej regulacji zgłaszali sami przedstawiciele tych zawodów. Wskazywali, między innymi na konieczność prawnego unormowania kilkunastu zawodów, które od dawna funkcjonują w ochronie zdrowia.
Chodzi, między innymi o ustawowe uregulowanie ich kompetencji, a także ścieżki kształcenia zawodowego. To bardzo ważne również ze względu na bezpieczeństwo pacjentów.
i
Celem projektu ustawy o niektórych zawodach medycznych jest uregulowanie warunków i zasad wykonywania zawodów medycznych, które dotychczas nie były objęte regulacjami ustawowymi, ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień dotyczących doskonalenia zawodowego osób wykonujących zawód medyczny oraz odpowiedzialności zawodowej tych osób – uzasadnia Ministerstwo Zdrowia.
Pasuje do kosmetologów? Niech Cię to nie zmyli! Mowa tutaj o zupełnie innych zawodach.
Jakie zawody reguluje projekt ustawy?
Po lekturze wywiadu od razu rzuciłam się na strony sejmowe w poszukiwaniu owego projektu i go odnalazłam (klik).
Projekt dotyczy następujących zawodów:
- asystentka stomatologiczna,
- dietetyk,
- elektroradiolog,
- higienistka stomatologiczna,
- logopeda,
- masażysta,
- opiekun medyczny,
- optometrysta,
- ortoptystka,
- podiatra,
- profilaktyk,
- protetyk słuchu,
- technik dentystyczny,
- technik farmaceutyczny,
- technik ortopeda,
- technik sterylizacji medycznej,
- terapeuta zajęciowy.
Dlaczego na tej liście nie ma kosmetologów?
Dlaczego na tej liście nie ma kosmetologów? Czy powinni się na niej znaleźć? Szukając odpowiedzi na to pytanie, warto porównać sobie tę listę z innymi listami, na których już kosmetolog się znajduje.
Zacznijmy od Rozporządzenia Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 13 listopada 2021 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (klik).
W tym dokumencie kosmetolog został umieszczony w podgrupie Specjaliści ochrony zdrowia gdzie indziej niesklasyfikowani, która jest częścią grupy Specjaliści do spraw zdrowia.
Brzmi trochę jak zawód medyczny? Zobaczmy, w jakim towarzystwie występujemy w swojej grupie oraz w którym miejscu znajdują się inne zawody związane z kosmetologią i inne zawody medyczne.
Zanim konkrety, to jeszcze krótki opis trzech grup, którym będziemy się przyglądać.
Grupa 2. Specjaliści – grupa ta obejmuje zawody wymagające wysokiego poziomu wiedzy zawodowej, umiejętności oraz doświadczenia w zakresie: nauk technicznych, przyrodniczych, społecznych, humanistycznych i pokrewnych. Ich główne zadania to wdrażanie do praktyki koncepcji i teorii naukowych lub artystycznych, powiększanie dotychczasowego stanu wiedzy poprzez badania i twórczość oraz systematyczne nauczanie w tym zakresie.
Grupa 3. Technicy i inny średni personel – grupa ta obejmuje zawody wymagające posiadania wiedzy, umiejętności i doświadczenia niezbędnych do wykonywania głównie prac technicznych i podobnych, związanych z badaniem i stosowaniem naukowych oraz artystycznych koncepcji i metod działania.
Grupa 5. Pracownicy usług i sprzedawcy – grupa ta obejmuje zawody wymagające wiedzy, umiejętności i doświadczenia, które są niezbędne do świadczenia usług ochrony, usług osobistych związanych między innymi z podróżą, prowadzeniem gospodarstwa, dostarczaniem żywności, opieką osobistą oraz do sprzedawania i demonstrowania towarów w sklepach hurtowych czy detalicznych.
Poniżej widzisz wielgachną tabelę, która swoimi rozmiarami wprawdzie nie bardzo zachęca, żeby ją studiować, ale naprawdę warto to zrobić (kliknij na obrazek, a tabela się powiększy).
Mamy tutaj 3 kolumny dotyczące trzech omówionych wyżej grup. Kosmetolodzy znajdują się w pierwszej kolumnie, czyli w drugiej grupie (Grupa 2. Specjaliści). Zaznaczyłam kolorami:
- czerwony – zawody medyczne (źródło tu),
- niebieski – zawody, które staną się zawodami medycznymi po wejściu w życie omawianej wcześniej Ustawy o niektórych zawodach medycznych (zgodnie z aktualną wersją projektu tej ustawy, który oczywiście może się jeszcze zmienić, ale nie chodzi nam tutaj o detale, tylko o ogólny obraz sprawy),
- fioletowy – zawody związane z kosmetologią, które nie są, ani nie mają być zaliczane do zawodów medycznych,
- pomarańczowy – zawody, które od lat postulują dopisanie ich do listy zawodów medycznych (być może inne zawody też to postulują, ale zaznaczyłam te, o których było głośno) – aktualnie nimi nie są,
- szare tło – zawody, które Ministerstwo Zdrowia określiło zawodami medycznymi niemającymi regulacji ustawowych w dokumencie (klik) z grudnia 2020 roku (myślę, że stanowisko Ministerstwa Zdrowia jest w tej sprawie dość istotne, nawet jeśli zostało wydane 1,5 roku temu – to, że jest potrzeba regulacji zawodów medycznych, jest oczywiste, kwestią podlegającą dyskusji jest to, które z zawodów powinny się znaleźć w tej grupie oficjalnie, mieć dedykowane regulacje itd. – tu zdanie MZ ma kluczowe znaczenie).
Zasadniczym celem tworzenia tego zestawienia było sprawdzenie, jakiego typu zawody są zawodami medycznymi, w których grupach się znajdują, jakie inne zawody znajdują się w tych grupach, czy również są one zabiegami medycznymi. Chciałam również przeanalizować pozycję kosmetologa – jakie zawody są w tej samej grupie co kosmetolog i czy te zawody są zawodami medycznymi.
Wnioski, które przychodzą mi do głowy, kiedy patrzę na tabelę
W pierwszej kolumnie, w której mamy specjalistów do spraw zdrowia tylko 12 na 36 zawodów nie jest, nie ma być zawodem medycznym lub nie jest wymieniane przez Ministerstwo Zdrowia w grupie zawodów medycznych (weterynarzy nie liczę, bo nie potrafię znaleźć informacji, czy są, czy nie, niemniej jednak nie zajmują się oni ludźmi, tylko zwierzętami, więc to zasadniczo inny temat).
Co więcej, jeśli policzymy wszystkie zawody w tym dziale (sam punkt dotyczący lekarzy ma wymienionych 80 zawodów, ponieważ każda specjalizacja to osobny zawód, podobnie pielęgniarki, położne – w tabelce oznaczyłam to jako “(…)”) to
na 180(!) zawodów sklasyfikowanych jako specjaliści do spraw zdrowia, tylko 12 zawodów nie jest, nie ma być lub nie jest określane jako zawody medyczne. To tylko 6,6%!
Wróćmy jednak do listy zawodów, które nie są/nie mają być zawodami medycznymi. Pięć z tych zawodów jest związanych z psychologią, potraktujmy je więc jako jeden punkt i sprawdźmy, które jeszcze zawody oprócz kosmetologa, nie są wymieniane w gronie zawodów medycznych:
- Inspektor dozoru jądrowego,
- Specjalista bezpieczeństwa i higieny pracy,
- Rzeczoznawca do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy,
- Audiofonolog (tutaj jest w sumie znak zapytania, bo wygląda na to, pozostałe zawody z tej grupy mają zostać zawodami medycznymi – sprawa ostatecznie się wyjaśni, jak będą rozporządzenia do ustawy),
- Koordynator badań klinicznych,
- Specjalista do spraw techniki dentystycznej (już po skończeniu tabelki znalazłam informację, że ta grupa też walczy o własne regulacje prawne – szczegóły tutaj i tutaj).
Nie znam specyfiki pracy każdego z tych zawodów (jeśli się mylę, proszę o informację), ale wydaje mi się, że poza audiofonologiem (który może z tej listy zniknąć) kosmetolog jest JEDYNYM zawodem z grupy specjaliści do spraw zdrowia pracującym bezpośrednio z ciałem człowieka, który nie ma żadnych widoków na zostanie zawodem medycznym.
Dla porządku wspomnieć należy również o zawodach związanych z psychologią, które wprawdzie zajmują się psychiką człowieka, ale ta jak wiemy, ma duży wpływ również na zdrowie fizyczne.
Czy uczelnie medyczne kształcą w zawodach medycznych?
Zerknijmy na jeszcze jedną listę – sama ją wymyśliłam, ale uważam, że jest całkiem sensowna. Chodzi mi o listę kierunków studiów realizowanych na przykładowej uczelni medycznej właśnie w kontekście tego, czy dany zawód jest zawodem medycznym.
Sprawdziłam ofertę uczelni, którą sama kończyłam, czyli Śląskiego Uniwersytetu Medycznego.
Na 8 kierunków realizowanych na wydziałach farmaceutycznym i nauk medycznych tylko trzy nie kształcą w zawodach, które nie są zawodami medycznymi. Oprócz kosmetologii mowa o biotechnologii i neurobiologii.
Zerknęłam również do opisu tych kierunków. Znalazłam fragmenty potwierdzające, że zawody te nie mają bezpośredniego kontaktu z ciałem człowieka.
O absolwencie kierunku biotechnologia medyczna:
Absolwent studiów magisterskich na kierunku biotechnologia medyczna jest gruntownie przygotowany do pracy w laboratoriach badawczych i kontrolnych, do pracy w laboratoriach i firmach przemysłu biotechnologicznego, farmaceutycznego, spożywczego i pokrewnych gałęzi przemysłu.
O absolwencie kierunku neurobiologia:
Kompetencje absolwenta umożliwiają mu podjęcie pracy zawodowej w placówkach naukowo-badawczych, instytucjach akademickich oraz firmach zajmujących się badaniami klinicznymi lub dystrybucją sprzętu i odczynników stosowanych w naukach biomedycznych. Absolwenci kierunku neurobiologia mogą znaleźć również zatrudnienie w charakterze: nauczycieli oraz, pracowników laboratorium.
Okazuje się więc, że w tym gronie kosmetologia również jest JEDYNYM kierunkiem, który kształci w pracy związanej bezpośrednio z ciałem człowieka i nie jest zawodem medycznym.
Czy kosmetolog powinien być zawodem medycznym?
Czy kosmetolog powinien być zawodem medycznym? Myślę, że należałoby przeprowadzić solidną branżową debatę na temat plusów i minusów takiego rozwiązania (uwzględniając przede wszystkim aspekty prawne). W obliczu przedstawionych wyżej faktów dziwi mnie jednak brak otwartości na taką dyskusję ze strony Ministerstwa Zdrowia, które wiele rzeczy argumentuje właśnie tym, że kosmetolog nie jest zawodem medycznym.
MZ nie chce się zajmować regulowaniem zawodu kosmetologa, bo kosmetolog nie jest zawodem medycznym, a z drugiej strony zleca tworzenie nowych programów kształcenia na kierunku kosmetologia. Szczegóły znajdziesz w tym i tym artykule.
Sytuacja jest w tej chwili taka, że zawód kosmetologa nie jest uregulowany, grozi nam utrata możliwości wykonywania części zabiegów i ogromna większość osób wykonujących ten zawód chciałoby, aby zawód ten został zawodem medycznym. Świadczą o tym wyniki przeprowadzonej przeze mnie ankiety.
Aż 75% właścicieli gabinetów kosmetycznych i kosmetologicznych uważa, że kosmetolog powinien być zawodem medycznym.
Do tego tematu zapewne będę jeszcze wracać, choćby w kontekście wspomnianych plusów i minusów.
Coś tu jest nie tak…
Zbliżamy się już do końca, ale został nam do omówienia jeszcze jeden temat. Pamiętasz, jak na początku lektury prosiłam Cię o zapamiętanie nazwiska pani poseł, która udzielała wywiadu i bierze udział w pracach nad Ustawą o niektórych zawodach medycznych?
To ta sama Pani poseł, która jest przewodniczącą Parlamentarnego Zespołu ds. Podiatrii, Podologii i Kosmetologii. Na ostatnim posiedzeniu tego zespołu zapadła decyzja, że powstanie kolejny zespół, który zajmie się wyznaczeniem granic kompetencyjnych między kosmetologią i medycyną estetyczną.
Od tego czasu minęły już 4 miesiące, w trakcie których w Ministerstwie Zdrowia cały czas trwają prace nad regulacjami dotyczącymi tego tematu. Mimo to w kwestii zespołu nic się nie wydarzyło (tutaj najświeższe wieści).
Już tak zupełnie na koniec warto zacytować Justynę Gorlicką-Kruk (Izba Kosmetologów) ze wspomnianego posiedzenia zespołu, które odbyło się w 7 lutego 2022 roku:
Przede wszystkim bardzo chcielibyśmy serdecznie podziękować pani poseł Dziuk za to dzisiejsze spotkanie. Pani poseł była inicjatorem działań dążących do tego by kosmetolog stał się zawodem medycznym, czego uzasadnienie i argumentacja w kwestii jak sama pani poseł wspominała, jest wystarczająco obszerna.
Przewodnicząca na te słowa nie zaprotestowała, a trzeba zaznaczyć, że na tym całym posiedzeniu w różnych sprawach protestowała dość często.
Co z tego wszystkiego wynika?
Ja to rozumiem tak, że przewodnicząca zespołu podzielała argumenty naszych organizacji branżowych i była zdania, że kosmetolog powinien być zawodem medycznym. Kosmetologa nie umieszczono jednak w projekcie ustawy, o którym dzisiaj piszę.
To by nawet mogło mieć sens w kontekście tego, że do sejmu został złożony projekt ustawy o zawodzie kosmetologa (opiszę go wkrótce). Projekt ten jednak utknął w “sejmowej zamrażarce”, co w praktyce oznacza, że przynajmniej na razie ze strony rządzących nie ma szczególnego zainteresowania jego wprowadzeniem.
Nie rozpoczęły się też prace zespołu, który miał ustalić to, co właśnie jest ustalane w Ministerstwie Zdrowia przez Ministerstwo Zdrowia, czyli które zabiegi kwalifikują się do medycyny estetycznej, a które do kosmetologii.
Ciężko cokolwiek z tego zrozumieć… Albo może nie? Interpretację zostawiam Wam.
Podobają Ci się moje “śledztwa”? Chcesz, żeby były kolejne? Twoje wsparcie pozwoli mi tworzyć pisma, brać udział w spotkaniach, nagłaśniać temat i szukać wsparcia. Zostań moją patronką na Patronite, postaw mi wirtualną kawę lub zrób zakupy w moim sklepie. To od Ciebie zależy, ile uda się zrobić.
