W poniedziałek, 22 maja mija termin rocznego rozliczenia składek zdrowotnych opłacanych w 2022 roku. Dostaniesz zwrot, będziesz mieć dopłatę, a może wyjdziesz na zero? Czego musisz dopilnować do 1 czerwca? Sprawdź szczegóły!

O co chodzi z rocznym rozliczeniem składki zdrowotnej ZUS?

O konieczności rocznego rozliczenia składek ZUS wspominałam już na początku tego roku w tradycyjnym artykule podsumowującym wszystkie zmiany w księgowości i podatkach. Przypomnę kluczowy fragment:

Od 2023 pojawił się nowy obowiązekrocznego rozliczenia zdrowotnej składki ZUS. Mamy na to czas do 20 maja 2023 roku.

Jeśli okaże się, że zapłaciłyśmy za mało, trzeba będzie zrobić dopłatę. Ważne: dopłatę też trzeba zrobić do 20 maja.

Jeśli okaże się, że zapłaciłyśmy za dużo, dostaniemy zwrot. Jest tu jednak pewien “haczyk”, o którym za chwilę.

Nadpłata lub niedopłata może się zdarzyć u każdego, ale trzeba tutaj wspomnieć o dwóch grupach osób, które mogą mieć w związku z tym obowiązkiem większe zamieszanie do opanowania.

Chodzi o osoby, które:

– w trakcie roku lub wstecznie zmieniły formę opodatkowania,
są na ryczałcie – na ryczałcie wysokość opłacanej co miesiąc składki zdrowotnej zależy od naszych przychodów – jeśli okaże się, że zarobiłyśmy mnie lub więcej niż zakładałyśmy, wpadamy w inne “widełki” i może się okazać, że przez cały rok, co miesiąc płaciłyśmy za mało lub za dużo.

Upraszczając, można powiedzieć, że to taki “drugi roczny PIT”, tyle że nie rozliczamy się z dochodów, a właśnie z opłaconych składek zdrowotnych ZUS. Robimy to raz w roku w terminie do 20 maja. W związku z tym, że 20 maja wypada w sobotę, w 2023 roku mamy na to nieco więcej czasu – do następnego dnia roboczego, czyli do poniedziałku 22 maja.

UWAGA: obowiązek rocznego rozliczania składek nie dotyczy osób rozliczających się kartą podatkową. Dla karty podatkowej składka zdrowotna jest stała dla wszystkich, niezależnie od ich zarobków, nie ma więc czego rozliczać.


Skąd dopłaty lub niedopłaty u osób na ryczałcie?

Jak wspomniałam, jedną z grup, w których może być więcej dopłat lub niedopłat są osoby rozliczające się w formie ryczałtu. Dlaczego akurat one?

Wynika to ze sposobu wyliczania składki zdrowotnej, który został przypisany do tej formy opodatkowania. Na skali podatkowej i podatku liniowym co miesiąc płacimy inną składkę zdrowotną – zależnie od naszego dochodu. Na ryczałcie jest inaczej – składka zdrowotna przez cały rok ma stałą wysokość

Ilustruje to poniższa grafika pochodząca ze wspomnianego już artykułu (stąd obecność porównania stawek z 2022 i 2023 roku).

Nie płacimy więc składki od naszych realnych przychodów, tylko od prognozy przychodów. Jeśli przez cały 2022 rok opłacałyśmy składkę przypisaną do najniższego poziomu (do 60 000 zł), czyli 335,94 zł, a po rocznym rozliczeniu okaże się, że szło nam lepiej niż sądziłyśmy i wpadniemy w wyższy próg (od 60 000 zł do 300 000 zł), to niestety trzeba będzie to wyrównać, czyli dopłacić do tej wyższej składki.

Analogicznie będzie w odwrotnej sytuacji. Jeśli przez cały rok płaciłyśmy zbyt wysoką w stosunku do naszych faktycznych przychodów składkę, po rocznym rozliczeniu dostaniemy zwrot.


Nadpłata lub niedopłata – co zrobić, jakie terminy?

Jeśli okaże się, że opłacałaś zbyt niskie składki, musisz dopłacić różnicę wraz ze składką za kwiecień 2023 roku, czyli do 22 maja.

Jeśli okaże się, że zapłaciłaś za dużo, musisz złożyć wniosek o zwrot. Na tej stronie ZUS czytamy:

Wniosek o zwrot nadpłaty utworzymy na Twoim profilu płatnika na Platformie Ubezpieczeń Społecznych (PUE) ZUS. Sprawdź i podpisz wniosek, a następnie wyślij go do ZUS do 1 czerwca 2023 roku. Nadpłatę przekażemy na rachunek bankowy, który jest zapisany na Twoim koncie płatnika składek, najpóźniej do 1 sierpnia.

Podsumowując kluczowe terminy:

  • do 22 maja roczne rozliczenie zdrowotnych składek ZUS (dotyczy wszystkich),
  • do 22 majadopłata brakujących składek (jeśli w wyniku rocznego rozliczenia okaże się, że zapłaciłaś za mało),
  • do 1 czerwca – składasz wniosek o wypłacenie nadpłaty (jeśli w wyniku rocznego rozliczenia okaże się, że zapłaciłaś za dużo),
  • do 1 sierpniaotrzymasz z ZUS zwrot nadpłaconych składek (jeśli w wyniku rocznego rozliczenia okazało się, że zapłaciłaś za dużo i złożyłaś w terminie wniosek o wypłacenie nadpłaty).

Jeśli w wyniku rocznego rozliczenia okazało się, że zapłaciłaś za dużo, koniecznie przypilnuj terminu 1 czerwca. osoby, które rozliczają i opłacają ZUS na ostatnią chwilę będą miały tylko 8 dni na złożenie wniosku!


Na koniec dorzucam jeszcze odpowiedzi na popularne pytania, które znalazłam w dokumencie opublikowanym na tej stronie ZUS. Wybrałam kilka moim zdaniem najciekawszych i dotyczących większych grup, ale jest ich tam znacznie więcej. jeśli masz wątpliwości związane z rocznym rozliczeniem, warto tam zajrzeć. Szczególnie jeśli zmieniałaś formę opodatkowania – jest tam opisanych wiele przykładów.

Zanim pytania, jeszcze mała przypominajka o wirtualnej kawie, którą możesz mi postawić, aby powstawało więcej takich artykułów. Link do kawy – KLIK.

Popularne pytania i odpowiedzi

Co zrobić, jeśli działalność została zawieszona?

Jak rozliczyć roczną składkę zdrowotną za 2022 r. jeśli obecnie działalność jest zawieszona lub zakończono jej prowadzenie i nie jest składana deklaracja za kwiecień?

Płatnicy, którzy w roku 2022 prowadzili działalność gospodarczą, pomimo, że obecnie jest ona zawieszona, bądź zakończono jej prowadzenie, muszą złożyć ZUS DRA za kwiecień 2023 w celu rozliczenia rocznego składki zdrowotnej.

Płatnik (po złożonym ZWUA i ZWPA) będzie mógł złożyć ZUS DRA z rocznym rozliczeniem z identyfikatorem 1/04/2023.

W takim przypadku należy przekazać ZUS DRA z wypełnionymi blokami:
I – dane organizacyjne
II – dane identyfikacyjne
X pole 01 – kod tytułu ubezpieczenia z jakim rozliczał się płatnik w 2022 r.
XII – roczne rozliczenie
XIII – data wypełnienia

Jeśli z rozliczenia rocznego wynika dopłata, to także blok:
VI – zestawienie należnych składek na ubezpieczenie zdrowotne (pole 02, 05 i 07)
IX – zestawienie należnych składek do zapłaty (pole 02)

Czy trzeba składać informację z rocznym rozliczeniem dla działalności zawieszonej cały rok 2022 ?

Nie należy składać rocznego rozliczenia, jeśli działalności była zawieszona cały 2022 r., chyba, że działalność jest wznawiana od stycznia 2023 i płatnik od stycznia 2023 r. jest opodatkowany na zasadach ogólnych. W takim przypadku musi przekazać roczne rozliczenie za rok 2022, w którym będzie ustalona roczna składka za styczeń 2023 r.


Co zrobić, jeśli działalność została zlikwidowana?

Z jakim kodem ubezpieczenia będzie trzeba wykazać płatnika, który zlikwidował działalność w trakcie roku 2022? Czy będzie możliwość wysłania DRA z kodem np. 051000 skoro płatnik został z tym kodem wyrejestrowany?

Tak, będzie możliwość wysłania deklaracji za kwiecień 2023 r, jeśli płatni zakończył prowadzenie działalności w trakcie 2022 r. W takim przypadku należy podać ostatni kod, z jakim zgłoszony był płatnik.


Co się stanie, jeśli nie złożymy w terminie wniosku o zwrot nadpłaty?

Co stanie się z niezwróconymi składkami na ubezpieczenie zdrowotne w momencie, gdy przedsiębiorca z różnych przyczyn (np. z powodu choroby) nie złoży wniosku o zwrot nadpłaty?

Jeśli płatnik:
• nie złoży wniosku o zwrot nadpłaty w określonym terminie, tj. do 1 czerwca 2023 r.
i
• nie posiada zaległości z tytułu składek lub nienależnie pobranych świadczeń,

ZUS rozliczy nadpłatę na koncie płatnika składek do końca 2023 r. – o ile KAS nie przekaże informacji o rozbieżnościach pomiędzy formą opodatkowania i wysokością przychodów lub dochodów wykazanych w dokumentach przekazanych do ZUS a formą opodatkowania i wysokością przychodów lub dochodów wykazanych dla celów podatkowych.

W przypadku potwierdzenia rozbieżności, w pierwszej kolejności ZUS przeprowadzi postępowanie w tej sprawie i dopiero po jego zakończeniu rozliczy nadpłatę na składki, z uwzględnieniem daty, która wynika z terminu przekazania rocznego rozliczenia.

Wynika to z art. 81 ust. 2qa ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z 2022 r. poz. 2056, z późn. zm.).


Co z nadpłatą, jeśli nie mam zgłoszonego w ZUS rachunku bankowego?

Co jeśli płatnik składek nie ma zgłoszonego w ZUS rachunku bankowego? ZUS będzie oddawał nadpłatę przekazem pocztowym?

Zgodnie z przepisami, zwrot może nastąpić wyłącznie w formie bezgotówkowej – na rachunek zapisany na koncie płatnika w ZUS. Jeśli płatnik będzie miał kwotę do zwrotu, ale na koncie brak będzie rachunku, będzie musiał zgłosić go do ZUS. W tym celu należy go zgłosić na dokumencie ZUS ZFA w trybie zmiany.

Czy wystarczy zgłoszenie rachunku bankowego poprzez aktualizację w CEIDG?

Tak, wystarczy zgłoszenie rachunku bankowego poprzez aktualizację CEIDG. Na podstawie danych przekazanych przez CEIDG ZUS utworzy odpowiednie dokumenty, tj. albo zmianę zgłoszenia albo ZUS ZBA. Przy czym należy pamiętać, że dopiero po sporządzeniu przez ZUS dokumentów (na podstawie danych z CEIDG), płatnik będzie mógł wysłać do ZUS wniosek o zwrot nadpłaty składki.

Jeśli konto bankowe było zgłoszone w CEIDG, to czy trzeba je dodatkowo zgłaszać w ZUS?

Jeżeli konto bankowe było zgłoszone w CEIDG, to na podstawie wniosku CEIDG ZUS utworzył odpowiedni dokument zgłoszeniowy (ZUS ZFA, bądź ZUS ZBA), który zapisał na koncie płatnika rachunek bankowy. W takim przypadku nie należy go dodatkowo zgłaszać do ZUS.

podrecznik marketingu i zarządzania gabinetem kosmetycznympodrecznik marketingu i zarządzania gabinetem kosmetycznympodrecznik marketingu i zarządzania gabinetem kosmetycznympodrecznik marketingu i zarządzania gabinetem kosmetycznympodrecznik marketingu i zarządzania gabinetem kosmetycznympodrecznik marketingu i zarządzania gabinetem kosmetycznympodrecznik marketingu i zarządzania gabinetem kosmetycznympodrecznik marketingu i zarządzania gabinetem kosmetycznym